Kloofjes, jeuk en een rode huid? Dit doe je tegen droge handen.

Losse velletjes, een kriebelige, trekkerige en ruwe huid, soms zelfs barstjes die gaan bloeden. Droge handen zijn geen pretje. Droge handen komen meestal voor in de winter, maar ook in de zomer hebben sommige mensen er last van. Hoe ontstaan droge handen en belangrijker: wat kun je er tegen doen?

Hoe ontstaan droge handen
Het probleem bij een droge huid zit in de bovenste huidlaag van je handen: de hoornlaag. Deze laag bestaat uit dode en levende cellen, en kun je zien als de barrière die jouw handen beschermt tegen indringers van buitenaf, zoals bacteriën en vervuiling. Dit wordt ook wel de 'lipidelaag' genoemd.
Om iedere huidcel zit een vettig laagje en tussen de cellen zit ook een vettige substantie die bestaat uit cholesterol, ceramide en triglyceriden. Deze substantie wordt door de huid zelf aangemaakt.
Als je een droge huid hebt, dan zit er niet voldoende vocht in de huidlagen, waardoor je huid niet voldoende vetten aan kan maken. Er wordt niet alleen minder vocht in de huid vastgehouden, de huid is ook minder elastisch en kan dus niet goed mee bewegen bij beweging, wat het trekkerige gevoel geeft.

Het is een voor het oog onzichtbaar laagje, maar heeft dus een heel belangrijke functie. Je handen krijgen dagelijks veel te verduren, en de hoornlaag beschermt je daar tegen. Je handen zijn het deel van je lichaam dat je meestal niet bedekt, ook niet als je bijvoorbeeld naar buiten gaat in de regen of de zon. Je handen staan regelmatig bloot aan Uv-straling, wind en temperatuurwisselingen en je wast je handen regelmatig met zeep. Bovendien is de luchtvochtigheid in de winter meestal lager, ook in huis omdat we de kachel aan hebben. Dit alles is iedere keer een aanslag op de hoornlaag van je handen. De huid heeft een paar dagen nodig om te herstellen. Maar in de winter krijgt hij deze kans meestal niet. Oudere mensen hebben een dunnere huidlaag die minder levende cellen bevat. Bovendien neemt de hoeveelheid collageen in de huid af na je 25ste. Daardoor hebben ouderen vaker en sneller last van droge handen dan jongere mensen.

Wat doe je tegen droge handen
Een goede handverzorging is key, want voorkomen is dus beter dan genezen. Droge handen zijn vervelend, maar vaak is er iets tegen te doen. Door het te voorkomen, en als je toch droge handen hebt door de klachten te verminderen.

Smeren, smeren, smeren
Heb je last van droge handen, gebruik dan een vette zalf. Hoe vet die zalf moet zijn hangt af van hoe droog je handen zijn. De apotheek of drogist kan je hier vaak goed over adviseren. Een vette zalf trekt niet in je huid, maar zorgt voor een beschermend laagje. Daardoor wordt er niet nog meer water uit je huid onttrokken en krijgt je lichaam de tijd om zelf extra beschermende huidvetten aan te maken. Heb jij je handen gewassen, dan is het dus verstandig je handen opnieuw in te smeren om het beschermende laagje te herstellen. Kies voor een (hydraterende) crème op natuurlijke basis, zonder geur- of kleurstoffen.

Milde zeep
Zeep beschadigt de vetlaag op je handen. Vooral antibacteriële zeep is niet goed voor je huid. Bedenk of je wel echt zeep nodig hebt. Heb je groente gesneden bijvoorbeeld, dan is afspoelen met water voldoende. Heb je toch zeep nodig, kies dan voor een milde zeep, zoals een wasgel voor baby's of een handzeep zonder geur- en kleurstoffen.

Water
Als je je handen wast, doe dat dan niet met koud water of heet water. Lauwwarm water is het beste voor je huid. Dat geldt ook voor douchen. Heet water droogt je huid uit, ijskoud water zorgt snel voor een groot temperatuurverschil. Droog je handen niet af door de handdoek over je huid te schuren, maar dep de huid voorzichtig af met een niet te ruwe doek. Zorg er voor dat je handen echt droog zijn, ook tussen de vingers. Gebruik geen handdroger.

Handschoenen
Draag rubberen handschoenen als met je handen bezig bent, bijvoorbeeld bij het afwassen of tijdens het tuinieren. Ga je naar buiten en is het koud, regenachtig of winderig? Draag dan ook (waterafstotende) handschoenen. Schijnt de zon volop? Je handen insmeren met zonnebrandcrème is geen overbodige luxe. 

Voeding
Gezondheid komt van binnen. Voldoende groente en fruit eten is goed voor je huid. Dit bevat namelijk vitamine A en B2, die essentieel zijn voor een gezonde huid. Ook vette vis heeft veel B2 en vitamine A, maar beperk je met het eten van vette vis tot twee maal per week.

Drinken
Onze huid bestaat voor rond de tachtig procent uit water. Elke dag voldoende water drinken houdt het vochtgehalte van je huid op peil en zorgt er voor dat deze minder snel uitdroogt. Probeer cafeïne en alcohol te vermijden, dit onttrekt juist vocht aan je lichaam. Ook roken is niet goed voor de huid en zorgt er onder meer voor dat deze uitdroogt.

Luchtvochtigheid
Zorg in huis voor een goede luchtvochtigheid. Met een metertje kun je zien hoe het er op dat moment voorstaat met de luchtvochtigheid in een ruimte is. Zie je dat de lucht erg droog wordt? Zet dan een bakje water op de verwarming of plaats een vochtverdamper in de ruimte. Afhankelijk van de luchtvochtigheid buiten kun je ook even ventileren.

Bezoek een expert
Heb je veel last van droge handen, heb je kloofjes en jeuk en lijkt niets te helpen? Breng dan een bezoek aan je huisarts. Deze kan een speciale huidcrème voorschrijven, en kijken of er misschien een ander probleem mee speelt, zoals een allergische reactie, eczeem of atopische dermatitis. Eventueel kun je dan ook een doorverwijzing krijgen naar een dermatoloog.

De huid beschermt jou tegen invloeden van buitenaf, dus is het belangrijk dat je je huid goed  beschermt zodat hij zijn werk goed kan doen. Dat doe je door iedere dag goed voor je handen te zorgen. Een beetje extra aandacht en liefde, vooral als de dagen kouder worden, zie je al snel terug in een soepele, mooie huid van handen die gezien mogen worden.